dolomit ve cam yapımında kullanılmaktadır

Kireç taşının diğer adı kalkerdir. Yapısında en az % 90 CaCO3 (kalsiyum karbonat) bulunduran kayaçlara kalker denir. Kalker, çimento yapımında kullanılır. Kalsiyum karbonatlı kalsit ve aragonit ile magnezyum karbonatlı dolomit kireç taşını oluşturan başlıca minerallerdir. Kireçtaşının dört önemli özelliği Cam, ne katı ne de sıvıdır. Cam, aslında bir amorf katıdır; yani tam olarak düzenli kristal yapıda değildir. Camın amorf yapısını solda görebilirsiniz. Bu formda Böylece atomlar bir kristal kadar düzenli ve iyi paketlenmiş bir yapıya sahip olmasalar da, yine de bir sıvının atomlarından daha iyi bir organize olmuşlardır. Dolomit taşı faydaları ve özellikleri sebebiyle pek çok hasta tarafından kullanılmaktadır. Akciğer, hücre ve dokular, kemik ve iskelet, diş, kas ve eklem, üreme sistemi, genital sistem ve hormonal işleyiş gibi sağlıkla ilgili alanlarda etkisini gösterir. Kalsiyum içeriği sayesinde osteoporoz, kemik kaybı, diş ve çene Fotoğrafçılıkta tarım ve eczacılıkta kullanılmaktadır. Cam yapımında, sokak aydınlatmalarında, pillerde ve sofra tuzu üretiminde kullanılmaktadır. Dünyada en çok bulunan 6. elementtir. Metallerin saflaştırılmasında kullanılan sodyum elementinin önemli bileşikleri kabartma tozu, soda külü ve sodyum nitrattır. Dolomit basta demir-çelik sanayi olmak üzere cam, seramik, boya, gübre, tuğla, çimento ve inşaat sanayilerinde, tarımda toprak ıslahı gibi çok geniş bir alanda kullanılmaktadır. Dünya'da ve Türkiye'de oldukça geniş bir yayılıma sahip olup rezerv problemi olmayan bir mineraldir.120 milyon ton civarında olan dünya Mon Mari Est Accro Aux Sites De Rencontre. Çoğu zaman bir sanat eseri gibi gözüken cam; ayna ve pencerelerde, mutfak eşyalarında, aydınlatma ve mobilyalarda ve daha pek çok alanda kullanılmaktadır. Camın çok eskiden beri insan yaşantısında kullanıldığı tarihi kalıntılara bakıldığında görülmektedir. Yüzyıllar öncesinde yaşamış insanların yaptıkları gözyaşı şişeleri buna bir örnektir. Camın Hammaddesi Nedir? İhtiyaç halinde içerisine feldspa, dolomit, kalker ve soda gibi mineraller eklenen camın ham maddesi kumdur. Bu karışımların 1500 derece gibi yüksek sıcaklıklardaki fırınlarda eritilip şekil verilmesiyle üretilen madde camdır. Yalnızca kumdan da cam üretilebilir ancak ilavesiz üretilen camlar çok kırılgan bir yapıya sahip olduğundan kullanımı zordur. Cam Nasıl Yapılır? Nasıl Cam Haline Gelir? Cam üretiminde kullanılan temel madde olan kum öğütülerek 1000-1500 derece sıcaklıklardaki fırınlarda eritilir. Erime noktası yüksek olduğundan kuma ilave olarak kireç ve soda eklenir. Bu malzemeler camın kırılganlık özelliğini de azaltmaktadır. Renkli cam üretiminde ise bu malzemelere ek olarak altın, uranyum ve kobalt gibi maddeler eklenir. Yeterli derecedeki sıcaklıkta bu karışımlar eriyerek akışkan bir kıvam alır. Bu esnada malzemeye üfleme ve presleme gibi metotlarla şekil verilir. Dekoratif ürünlerde genelde üfleme teknikleri kullanılmaktadır. Sıvı hale gelmiş olan cam çelik bir boru ile alınır ve üfleme ile şişerek şekil alması sağlanır. İstenilen şekle geldiğinde ise soğutulur. İnsan yaşamında olmazsa olmazlardan olan cam insan sağlığı açısından zarar olması ve kullanışlı bir malzeme olması sebebiyle itibar görür. Cam Biçimlendirme İşlemleri Nelerdir? Cam biçimlendirme yöntemlerinden bazıları şu şekildedirKöpük Haline GetirmeÜfleme ŞişirmeÇekmeYüzdürmeDökmeSavurma YöntemiPreslemeSilindirlemeTüm bu yöntemlerin ardından cama uygulanması gereken folyolama, temperleme, rodajlama, lamine, renklendirme, kesim, asit, kumlama ve benzeri gibi işlemlerden sonra kullanılabilecek bir ürün haline gelmektedir. Binalarda yapı malzemesi olarak kullanılan cam malzemenin büyük bir yüzdesini pencere camları oluştururlar. Dış ortam ile iç ortam arasında görsel ilişkinin kurulmasında çok önemli görevi olan pencerelerin büyük bir yüzeyini ise yine pencere camları meydana getirir. Birçok cam çeşidi bulunmakta olup, en sık kullanılanları aşağıdaki şekilde suralayabiliriz. Normal Pencere Camları Normal pencere camları değişik kalınlıklarda ve çekme yöntemi ile üretilen camlardır. Pencerelerde kullanılan camların kalınlıkları anma adı olarak 2, 3, 4, 5, 6 ve 7 mm’dir. Isı yalıtımı sağlamak açısından cam kalınlığını artırmanın rasyonel bir yanı bulunmamaktadır. Cam kalınlığının artması bir yerden sonra pencere doğramasına fazla yük vereceği için özellikle ahşap doğramalarda kanatların sarkmasına yol açabilir. Bu bakımdan kanat büyüklüğünün artması halinde doğrama kesitlerinin buna göre tasarlanmasında yarar vardır. Ahşap doğramaya ahşap çıta ile cam takılmasında genelde çıtanın dışa gelmesine dikkat etmek gerekir. Burada esas amaç, suyun içeriye girmesine engel olmaktır. Ahşap çıtanın altına bir miktar cam macunu konması suyun girmesini daha iyi önler. Bazı hallerde ahşap çıtanın iç taraftan konması ile de cam takılması mümkündür. Bu durumda “U” profili şeklinde plastik ya da kauçuk bir profilin içine sokularak, çepeçevre ahşap çıta ile bastırılarak ve sarı ahşap vidası kullanılarak tespiti uygundur. “U” profili şeklindeki plastik ya da kauçuk profilin su geçirmezlik açısından sürekliliğini sağlamak için köşolerde birbirine kaynaklanması gerekir. Aksi durumda, bu noktalardan girecek su, doğramanın kısa zamanda çürümesine neden olabilir. Ahşap çıta ile cam takılmasında çıtaların çivilenmesi yerine yuvarlak başlı sarı ahşap vidalarının kullanılması daha iyidir. Metal ya da plastik doğramalarda, cam, dolu kesitli çıta profilleri ile ya da doğramanın kendisine özgü cam çıtası ve yardımcı sızdırmaz!ık profilleri kauçuk, plastik vb kullanılarak takılması gerekir. Normal pencere camları 2-7 mm kalınlıkta üretilir. Ahşap doğramalara normal pencere camları takılması için doğrama profiline camın oturacağı bir cam dişi lamba açılır. Bu dişin derinliği, cam kalınlığı +12 mm olmalıdır. Genişliği ise 12 mm dolaylarındadır. Cam yerine yerteştirildikten sonra macun çekilir. Bunun için yeterli genişlikle bir ıspatula ya da iskarpela kullanılabilir. Camın başlangıçta doğramaya tespitinde kullanılan cam çivisinin asıl görevi macun çekilinceye kadar camın düşmemesini sağlamaktır. Cam macunu çekildikten sonra macun yüzü pencere doğraması ile birlikte boyanmalı, macunun kuruyarak plastikliğini kaybetmesine olanak verilmemelidir. Pencere camı, arıtılmış silis kumu, kireç taşı tozu, kalsiyum karbonat ya da kalsiyum hidroksit ve sodyum sülfat malzemelerinin bileşiminden oluşur. Hava Tabakalı Camlar Hava tabakalı camlar, cam yüzeyinden ısı kaybını önlemek amacıyla üretilirler. Isı kaybını önlemenin gerektirdiği konstrükslyon biçimi aynı zamanda sesin geçişini de önemli ölçüde engelleyebilmektedir. Isı kaybını önlemek amacıyla üretilen hava tabakalı camlar, aralarında hareketsiz hava bulunan iki veya üç adet camın kenar kısımlarının dış hava ile bağlantısının kesilmesi yoluyla oluşturulurlar. Ancak iki cam levha arasında bulunan havanın nemi ya üretim sırasında önlenir ya da iki cam levhanın arasına konan metal veya plastik profilin İçine yerleştirilen nem alıcı maddelerle engellenir. Böylece iki cam arasındaki havanın nemi alınarak yoğuşma olasılığı ortadan kaldırılmış olur. Ülkemizde üretilmekte olan hava tabakalı camlara örnek olarak; ısıcam gösterilebilir. Bu hava tabakalı camlarda ise, cam levhalarının bir araya getirilmesinde kullanılan ve ara mesafeyi oluşturan alüminyum profil içine nem emici malzeme yerleştirilerek iki cam levha arasındaki hava yastığının nemi alınmakta, kullanılan elastik macunlarla da hava yastığının dış hava ile bağlantısı kesilmektedir. Hava tabakalı camların değişik malzemeden pencere doğramalarına yerleştirilmesinde dikkat edilecek iki önemli nokta; hava tabakalı camın ağırlığının göz önüne alınarak yeterli kesite kanat profili sağlanması ile hava tabakalı camın yerleştirileceği cam dişi büyüklüğüdür. Hava tabakalı camın ahşap doğramaya takılmasında PVC takozlar kullanılır. Hava tabakalı camın ağırlığını dengelemek ve kanadın sarkmasını önlemek amacıyla taşıyıcı ve yan takozlar; kanat ve çıta ile hava tabakalı cam arasında aralık sağlamak ve camın rüzgar basıncı altında oynamaması için titreşim takozu kullanmaktır. Mat Camlar Matlaştırma işlemi camın yüzeyini pürüzlendirerek saydamlığını bozduğundan camın arkasını göstermemesini sağlar. Bu işlerle birlikte camın ışık geçirgenliği de azalır. Ancak bununla beraber pürüzlendirilmiş cam yüzey ışığı yeniden yayan bir ekran oluşturacağından bu tür camlar ışığın daha derinlere yayılmasında kullanılabilirler. Mat camların yapıda kullanılma yerleri; kapılar, pencereler, görüntü istenmeyen yerler, aydınlatma armatürleri ile ışığın daha homojen yayılması istenen hallerde ışık kaynağının önü gibi yerlerdir. Ayrıca matlaştırma işleminin bir dekorasyon niteliğinde alındığı hallerde bu tür mat camlar hafif bölme elemanı olarak da kullanılabilirler. Cam yüzeyini matlaştırma yöntemleri şunlardır; Basınçlı kum püskürtülerek matlaştırma, Asitle matlaştırma Dağlama ve Parlatma Polisaj’dır. Kristal Camlar Kristal camlar kurşun oksit içeren camlardır. Kristal cam, nispeten yumuşak olması nedeniyle işlenmeye daha uygun bir cam türüdür. Kurşun oksit camlara berraklık vermesi ve camın ışık geçirgenliğini artırması nedeni ile cam franülüne dahil edilmektedir. Cama kurşun oksit katılması camın sertliğini azaltmakta; camın levha olarak üretilmesinden sonra özel parlatma makinelerinde aşındırıcılar kullanılarak yüzeyleri parlatır. Kristal camlar gerek yüzeylerinin düzgünlüğü ve gerekse ışığı çok iyi geçirmesi gibi özellikleri yanı sıra daha kolay işlenebilmesinin sağladığı yararlar ve etkiler nedeniyle uygun yerlerde kullanım alanı bulmaktadır. Kristal camın yapı dışındaki en önemli kullanım alanı vazo, kase, kül tablası gibi ev ve süs eşyası üretimidir. Float Camlar Float cam, çekme yöntemi ile elde edilen levha camının erimiş kalay üzerinden yüzdürülerek geçirilmesi yoluyla üretilir. Adını üretim teknolojisinden alan float cam, uluslar arası standartlara uygun, üstün kaliteli bir camdır. İki yüzü birbirine paralel, pürüzsüz, dalgasız ve parlaktır. Yüzeyler çok parlak ve tamamen pürüzsüz olduğu için, işlenen camın bir bölümünün kaybına neden olan perdahlama ve cilalama işlemlerine gerek yoktur. Float camlar ayna yapımında büyük ölçüde kullanılmaktadır. Float cam ülkemizde Kırklareli’nde kurulmuş bulunan Trakya Cam Sanayi tarafından üretilmektedir. Float camlar 3-19 mm kalınlık, m genişlik ve m uzunluğunda üretilmektedir. Empirme Camlar Emripme camlar, dökme-silindirleme yöntemi ile şekillendirilen camlardır. Düzlem bir döküm masası üzerine dökülen erimiş cam hamuru üzerinden üstünde girintili, çıkıntılı desen bulunan metal bir silindir geçirilmesi ile, diğer bir deyişle baskı yöntemi ile elde edilirler. Empirme camlar kendi aralarında, örneğin; Kadetral, Sitriye, Buzlu, Orneman vb. gibi isimlerle anılırlar. Güvenlik Camları Güvenlik camları genelde görüntü istenen hallerde kullanılan çok zor kırılan ya da kırıldığında kesici parça oluşturmayan camlardır. Böylece camın kırılması halinde insana zarar vermesi engellenmiş olur. Temperlenmiş Camlar Öngerilmeli Camlar Temperlenmiş camlar, yapılarda adi cama nazaran daha fazla mukavemet istenen hallerde ve adi camın kırılması halinde kesici parça etkisinden kaçınmak gereken yerlerde merdiven korkulukları vb yerler ile oto camları kullanan bir güvenlik camıdır. Bu camlar ülkemizde 5, 6 ve 10 mm kalınlıklarda üretilmektedir. Tabakalı Camlar Lameks Tabakalı güvenlik camları temperlenmiş camların kullanıldıkları yerlerde kullanılırlar. Ülkemizde tabakalı camlar, iki cam levha arasında ki Polivinil Bütiral PVB folyo tabakasının renkli ve renksiz olanları ile adi cam, mat cam ve güneş kontrol camlarının değişik düzenlemeleri halinde üretilmektedirler. Tabakalı camlar her tür doğramaya uygulanabilir. Cam ölçüsü, cam yuvası boşluğundan en ve boy alınarak 8 er mm daha küçük olmalı ve tabakalı cam takozlama yolu ile yerleştirilmelidir. Tabakalı özel bir türü ateşli silahların delici etkisine dayanıklıdır. Bu tür cama kurşun geçirmez cam da denilmektedir. Bu tür camlar çok katlı olarak yapıldığı için kurşun geçirmez nitelik kazanmaktadır. Telli Camlar Telli camlar, camın hem kırılmasına karşı direncini artırmak hem de kırıldığında dağılmasını engellemek üzere içine tel yerleştirilmesi ile elde edilirler. Telli camlar daha çok yatay ya da yataya yakın az eğimli yerlerde özellikle kırıldığında dağılmaması gereken yerlerde kullanılırlar. Mekanik darbelerle dağılmayan telli camlar ısıl şoklarda da dağılmazlar. Yangınlarda patlayan adi camların bu önemli sakıncası telli camlarla giderilmiştir. Cam Filmi Multifilm ile pencere gibi elemanlardan oturulan mekana istendiği kadar ışığın içen girmesini sağlar. Uygulaması son derece kolay ve çevreye zarar vermeyen bu sistem iş yerlerinde, ofislerde kış bahçesinin teras ve yan camlarında rahatlıkla kullanılabilir. Cam filmleri pencere veya ışık alan mekanların perdelenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Silikon Cephelerde Cam Seçimi Camın tarihi 4000 bin yıllık bir sürece dayanmaktadır. İlk zamanlarda yapılar için tercih edilmese de 18. yüzyıldan sonra popüler bir ürün haline gelmiştir. Düz camın üretiminde bazı ham maddeler ve su kullanılır. İhtiyaç duyulan maddeler; MagnezyumBeyaz mermerSoda külüDolomitSilis kumuNefalisinikVolkanik taşlar şeklinde sıralanabilir. Camın yapımı sırasında malzemeler kum halinde tercih edilir. Günümüzde en çok beyaz kum kullanılarak cam elde edilir. Cam fırınları 2000 dereceye kadar 6 saat ısıtıldıktan sonra cama istenen şekil verilmektedir. Cam ustaları da havayla camı şekillendirerek birbirinden farklı modeller oluşturabilir. Cam Temel Maddesi Nedir? Cam yapılırken bazı temel maddelerden yararlanılır. Silikondioksit adı verilen bu madde Türkçe’de çakmak taşı olarak bilinir. Doğada büyük oranda bulunan bu maddenin yanı sıra metal oksit ve alkali metal de cam yapımında kullanılmaktadır. Tercih edilecek materyaller ilk olarak toz haline getirilir. İşlemlerin daha pratik olarak tamamlanması için beyaz kum da kullanılmaktadır. Maddelerin yeteri kadar ufaltılmasının ardından elekten geçirme süreci başlar. Ortalama 2000 derece sıcaklıkta eritilen maddelerin köpüklenmemesi için de gerekli tedbirler alınmaktadır. Cam üretiminde soda, kireç ve kumun temel maddeler olduğu bilinir. Camın düşük sıcaklıkta daha akıcı hale gelmesini sağlayan sodanın yanı sıra kireç de kimyasal etkilere karşı camın dayanıklı olmasını sağlar. Bu üç madde bir araya getirilerek eritilerek cam üretimi yapılmaktadır. Gündelik yaşamda sıkça kullandığımız kalker, soda ve silis karışımları, normal camdan üretilir. Kristal camlarda ise silis oranı azdır. Üretilecek olan cama uygun olan maddelerin hazırlanması ve eritilmesinden sonra cam oluşmaktadır. Camın şekillendirme sürecinde ise şu yöntemler kullanılır; PreslemeLif haline getirmeSilindirleme ve dökmeÇekmeÜflemeYüzdürmeKöpük haline getirmeSavurma Camın kullanışlı bir hale getirilmesi için sırasıyla kesme, temperleme, rodajlama, lamine, renklendirme gibi işlemler yapılır Ayrıca folyolama, asit ve kumlama süreciyle camın son şekli hazırlanmış olunur. Camın Fiziksel Yapısı Nasıldır? Cam normal şartlarda saydam görünür. Bunun nedeni sıvı maddelerden üretilmesinden kaynaklıdır. Ayrıca cam diğer maddelerden erime noktası özelliğiyle ayrılır. Haliyle camın ısıtılması halinde yumuşaması ve talep edilen şekle girmesi mümkündür. Camı şekillendirmek için ortalama 800 derecenin üzerinde ısıya maruz kalması gerekir. Dayanıklılığı ve kalitesi de üretim sırasında kullanılan maddelerin oranlarına göre değişir. Ticari anlamda kullanılan camlar özel ve soda camları olarak iki alt başlıkta incelenir. Özel camların maliyeti fazladır. Soda camlar ise ticari alanda kullanılır ve maliyeti düşüktür. Camlar kimyasal dayanıklılığı, erime sıcaklığı ve elektrik iletkenliği bakımından üstün özelliklere sahip ürünlerdir. Bu yüzden dekoratif inşa malzemelerinden gözlüklere, televizyonlardan kapılara kadar geniş bir kullanım alanı mevcuttur. Açıklama DOLOMİT TEKNİK ÖZELLİKLER ÖZGÜL AĞIRLIĞI2,8 g/cm3 SERTLİK3,5-4 arası KİMYASAL BİLEŞİMİ CaMgCO32 KRİSTAL SİSTEMİHegzagonal DOLOMİT KULLANIM ALANLARI Fiziksel ve kimyasal yapısına bağlı olarak dolomitin 30’dan fazla kullanım alanı vardır. Dolomit, fiziksel nitelikleri itibariyle dolomit özellikle yol inşaatlarında karayolu, demiryolu ve beton yapımında kullanılmaktadır. Kimyasal niteliklerinden istifade söz konusu olduğunda ise çok daha geniş bir kullanım alanı ortaya çıkmaktadır. İçerdiği MgO’den dolayı dolomit ziraatta gübre yapımında, toprak ıslahında, tuğla, çimento, dolomitik sönmemiş kireç, cam, soda sanayinde kullanılmaktadır. Dolomit, başta boya olmak üzere kimya sanayisinde de dolgu maddesi olarak önemli bir hammaddedir. MADENLERİN KULLANILDIĞI YERLERAlçıtaşıİnşaat, kimya, çimento, tarım, tıp sanayilerinde ve radyoaktif artıkların örtülmesinde,AltınKuyumculuk, diş hekimliği , endüstri alaşımlarında, para yapımında, iletken yapımında,Pallladyum, platinyum, gümüş altının yerini önemli kullanım alanı elektrik elektrik ile ilgili kullanım alanlarında, magnezyum, titanyum ve çelik yapı ve yer taşıma sistemlerinde, değişik metal bileşimleri, tahta ve çelik inşaat sektöründe,AlunitGübre, çimento, seramik, şap, şeker, boya, kağıt, ilaç, Kablo kaplama, döküm, folyo, havai fişek, seramik, cam, özel alaşımlı çelik, ateşe dayanıklı madde ve askeri malzeme yapımında, akü üretiminde,Krom, titanyum, çinko, zirkonyum ile olan bileşikleri boyada pigment ve sır malzemesi olarak, kadmiyum, bakır, seletit, streonsiyum bileşikleri kurşunun serleşmesinde, organik bileşikleri yanmayı geciktirici olarak Gübre ve fosforlu asit üretiminde Yazı tahtası, kiremit ve bilardo masası yapımında,Asbestİnşaat, makine, tekstil, boru, kağıt, kimya, boya, şeker, otomotiv sektöründe,BakırElektrik, elektronit, inşaat, kimya, turistik eşya, radyatör, boru, kimya, mühimmat yapımında,Elektrik kablolarında, elektrikli malzemelerde, otomobil radyatörlerinde, buzdolaplarında soğutucu tüplerde, titanyum ve çelik ısı değişim plakaları, optik fiber kablolar iletişim uygulamalarında, su borusu, bazı boru bağlantı elemanları gibi malzemelerinde bakır yerine plastik çamurunda, boya, şeker, deri, elektronik, metalurji, seramik, cam, lastik sanayiinde,Baritin kullanıldığı en büyük alan petrol aramacılığında yapılan derin sondajlardır. Derin sondajlarda barit yerine selestin, ilmenit demir cevheri ve Almanya'da üretilen sentetik hematit barit yerine kullanılabilmektedir. Ancak barit kullanımına ciddi bir alternatif boyutlu ve değişik özelliklerinden dolayı, bentonitler çok geniş bir alanda kullanılmaktadır. Başlıcaları kalıplarının yapımında döküm kumunun birbirine bağlanmasının sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Refrakter karakterli ve üretim esnasında çıkan çeşitli gazları geçirgen özelliğinden dolayı gazların ortamdan uzaklaşmasını hamuruna katılırlarsa ince bünyeli dayanıklı ve temiz yüzeyli kağıdın elde edilmesi sağlanır. Bunun için bentonitin topraksız , sabun kayganlığında ve beyaz olması perde kumaş kordon vb. malzemenin üretiminde dolgu maddesi olarak kullanılırlar. Lastik üretiminde de yine dolgu maddesi ek hammadde olarak yararlanılarak üretilecek seramik malzemelere plastikte ve mukavemet killere karıştırılarak refrakter malzeme üretiminde kullanıldıklarında üretim cihazların birkaç on misli dayanıklılık kazandırır. Portland çimentosunu teşkil edecek karışıma % 1 oranında bentonit eklendiğinde, üretim çimentosunun mekanik mukavemetinin arttığı ve donma süresinin kısaldığı tesislerinde geniş şekilde sektöründe çok önemli bir maddedir. Bentonit matkap tarafından parçalanan kaya parçacıklarını sirkülasyon yoluyla yüzeye taşınmasını sağlar. Sodaj esnasında delinen kuyunun cıdarında sızdırmaz bir tabaka oluşturarak sondaj suyunun kaçmasını önler. Sondajın durması esnasında jel oluşturarak kırılan parçaların tabana çökerek kuyunun tıkanmasını ve tijlerin sıkışmasını ayrıca kurşun kalem, renkli kalem pastel boya, camcı, macunu macun tutkal yapımında dolgu veya ara madde olarak donma süresini kısaltıcı madde olarak doğrudan temizleyici bir madde olup saf haliyle sabunun % 20-50 'si kadar etkilidir. Bu bakımdan sabun veya diğer temizleyicilerin yapımında da geniş şekilde yararlanılır.***sit Alüminyum üretiminde, aşındırıcı malzeme, alüminyumlu çimento, refrakter tuğla, sıva yapımında ve kimya endüstrisinde,***sit sanayi boyutunda alüminyum üretiminde kullanılan tek hammaddedir. Buna rağmen anartosit, alunit, kömür atıkları, şistler diğer alümina kaynaklarıdır. Bu kaynaklardan kullanımı tesis ve yeni teknolojiler gerektirir. Ancak refrakter, alüminyumlu kimyasallar ve aşındırıcı üretiminde, Kynanit ve sillimanitten üretilen sentetik mullit ***sitli refrakter yerine kullanılabilir. Silikon karbit ve alümina zirkon ***sitli aşındırıcılar pahalı olmalarına karşın ***sit kökenli aşındırıcılar yerine kullanım alanlarıCam Sanayii KolemanitPorselen ve Emaye Sanayii ham bor ve rafine bor, temizleme ve beyazlatma Sodyum Perborat,Tarım Sodyum Pentaborat, MetaboratAbrasif Bor Karbür, Bor Nitrür, Titanyum BorürRefrakter Sanayii Bor elyafı, Stabor, Seramik, Metalik borürler,Metalürji Sanayi ham bor, rafine borlar, fluoboratlar, ferroborlarYanmayı Önleyici çinko borat, baryum borat, bor fosfat, amonyum fluoboratlar,Kimyasal tepkime alkilleşme, polimerileşme, izomerleşme,Fotoğrafçılık, Tekstil yıkaması, Yapıştırıcılar, haşere öldürücüler, protein ayrıştırılması, boru çekme ve tel çekme, Dericilikte kireç söktürücü, Ahşap malzemede küflenmeyi önleyiciBorun, sabun, deterjan, kaplama, yalıtım kullanım alanlarında değişik malzemeler kullanmak mümkündür. Örneğin sabun sektöründe, Na ve K yağ asitlerinin tuzları genellikle temizleme ve emülsiyon malzemeleri olarak kullanılır. Deterjan sektöründe klorin ağartıcılar veya enzimler kullanılabilir. Doğal soda da boru ikame eden bir alanında, elektronik ve boya sanayilerinde soda ve klor üretiminde, ölçü aletleri sanayilerinde,Çinko Galvanizli saç üretimi ile otomotiv endüstrisinde, döküm kalıpları olarak yağlı boya ve lastik üretiminde,Demiremir-çelik endüstrisinde,DistenRefrakter harç ve sıva üretiminde, yüksek alüminli ateş tuğlası üretiminde ve diğer seramik hamurlarında andaluzit ve sillimanit gibi yüksek sıcaklıkta çok üstün vasfı refrakter bir malzeme olduğundan refrakter tuğlalar üretiminde önemli ölçüde yararlanılır. Çelik ve cam endüstrisi ; çimento fırınları, petrokimya ve seramik sektörü kullanıldığı başlıca sanayiinde potalarda kullanılan andaluzitli tuğlalardan iyi sonuçlar Şeker, asit vb. maddelerin süzdürülmesinde filitre olarak, boya, cila, haşere ilacı yapımında dolgu maddesi olarak, ısı ve ses yalıtım malzemesi olarak yaygın olarak fitrelemede kullanılmaktadır. İşlenmiş diatomitin %85-90 oranında gözenekliliği başta bütün şeker sektörünün bira, şarap viski gibi içkilerin, yüzme havuzlarının, bütün meyve ve sebze sularının artık malzemeden ayıklanmasında kullanılır. Diyatomit az olan ülkeler, onun yerine asbesti endüstri sahalarındaki atıkların, şehir sularının, kimyasal ara maddelerin, madeni ve nebati yağların filtrasyonunda da hafifliği, dayanıklılığı kimyasal yönden nötrlüğü ısı ses ve elektriğe karşı duyarsızlığı , boyalarda , plastik ve lastik eşyalarda, kağıda, ilaçlarda, kozmetik alanda , cila kibrit, diş macunu vb. ürünlerde etkili şekilde dolgu maddesi olarak diyatomitlerin %94 gibi yüksek oranda silis içermeleri onları kimyasal reaksiyonlara karşı çok dayanaklı hale getirmektedir. 1430' derece gibi üst seviyedeki ergime sıcaklığı da bu özelliğini artırır. Bu tür ditatomitler ısıyı sesi ve elektriğe karşı izolasyon maddesi olarak kendi ağırlıklarının 3-4 katı kadar sıvı emebildikleri için kedi, köpek vb hayvanların idrar atıklarını çok iyi absorbe etmek amacı ile de , ayrıca kimyasal işlemlerde katalizör taşıyıcı bazı ortamlar için aşındırıcı ve yüzey temizleyici olarak da çelik sanayii başta olmak üzere azot, şişe ve cam, seramik ve porselen sanayileri ile ziraat ve inşaat sektörlerinde kullanıldığı önemli alanlardan biri, fiziksel özelliklerine yani sertliğine ve dayanıklılığına bağlı olarak, mıcır ile beraber karayolu ve demiryolu malzemesi veya betonarma yapımında çimentoya karıştırılır ve harç malzemesi şeklinde çimento, dolomitik sönmemiş kireç cam ve soda üretiminde hammaddede, demir çelik sanayiinde sinter yüksek fırınlarda refrakter malzeme ve curuf arıtıcı eleman, beyazlatıcı boya, dolgu maddesi olarak da sektöründe kullanılan dolomitlerde, MgO'in en az % CaO'in en fazla % en fazla % 25 ve kükürtün en fazla % oranlarında olmaları ve cam endüstrisinde kullanılan dolomitlerde ise, MgO en az % 20, CaO en fazla % SiO2+Al2O3 en fazla % 2,82 ve kükürt en fazla % oranlarında Feldispatlar dünyada ve Türkiye'de cam sanayiinde, seramik sektöründe, kaynak elektrodu üretiminde, boya yapımında ve plastik madde elde edilmesinde feldispat tüketiminde etkili sektörler ise seramik ve cam tuğlalarını ve killerin dışında kaolin-kuvars-feldispat içeren karışımlardan porselen mutfak ve süs eşyaları, lavabolar, klozetler ve benzerleri gibi gereçler, elektrik enerjisinin naklinde elekroporselenler, yer ve duvar karoları ve seramik sanayiinin kil, kaloin,kuvars, ve feldispat gibi dört ana hammaddesinin ve kalsiyum ve kalsiyum karbonatla vollastonit gibi iki yardımcı elemanlarının bu üretimdeki esas görevleri ve genel özellik girdileri kısaca şöyle seramiğin pişirilmesi esnasında bünyede doğması ve gelişmesi gereken içsel ergimeyi sağlamakta ve hızlandırmaktadır. Böylece doğal karışımın fiziksel özelliği ve bileşim giderek değişmekte ham malzeme porselen seramik madde haline metal alüminyum üretiminde elektroliz olarak, seramik, demir-çelik, cam, hidroklorik asit sanayilerinde en çok kullanıldığı sektör demir-çelik'dir. Fırın şarjına eritici olarak katılan fluorit, eriyiğine akışkanlık verdiği gibi, cevher içinde istenmeyen kükürt ve fosfat P2O5'ın curufa karışarak uzaklaşmasını sağlar. Ancak bu işlemi gerçekleştirmek için, fluorit cevherindeki CaF2 oranının en az %70, SiO2 nin en fazla %20 ve kükürdün yine en fazla %15 olması gerekir. Ülkemizde bu tür fluorit üretilmediğinden ve bol bulunduğundan bu işlem için kolemanitler, sanayiinde, alüminyum oksidin indirgenmesinde, flüor tuzlarından kriyolit Na2, AIF6 ve alüminyum flüorirden AI2F6 yararlanmakta ve genel tüketimin %10-20 sini teşkil kimya sanayiinde başka hidroflüorik asit H2SiF6 sodyum silika -flüorür Na2SiF6 potasyum silika-Florür aF gibi çok sayıda maddenin üretiminde Flüoritten, çimento sanayiinde, hammadde karışımının erime noktasının düşürülmesinde cam ve emaye sanayiinde , patlamada ve mal can imalinde döküm ve plastik sanayiinde, zararlı böcekleri öldürücü ve gıda maddelerini koruyucu ilaç yapımında boya sektöründe ve suların flüorlanmasından Gübre sanayi, yem, deterjan ,ilaç sanayiinde, diş macunu, böcek ilaçları ile diğer zehir maddeleri yapımında,Glokoni Tabii gübre olarak, boya sanayine, şeker, bira, kanyak, tekstil, su sertliğindi giderici olarak, döküm ve seramik endüstrisinde,GrafitGrafitler içinde kil istenmeyen maddedir. Kaliteli kil iyi bir elektrik geçirgenidir. Batarya, pil yapımında, elektrot üretiminde, fren balatası üretiminde, kalıp yapımında, makine yataklarının yağlanmasında, kurşun kalem, boya üretimi, çini mürekkebi, karbon kağıdı yapımında Granitlerden genellikle inşaat sektöründe kaplama malzemesi olarak ,diş hekimliği, endüstri alaşımlarında, optik ayna yapımında,Jips ve AnhidritKabartmalarda döküm ve sargılarda , süfirik asit elde etmede, çimento, gübre, boya, emaye, porselen, jips tabakaları yapımında,KadmiyumKaplama olarak daha çok elektrik, elektronik, otomotiv, uzay ve boya sanayilerinde,Kalay Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik sanayiinde geniş bir alanda, boya, parfüm, sabun gibi kimya sanayiinde, matbaacılıkta,mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde, lehim alaşımlarında,Kalsit Boya sektöründe kullanılan kalsiyum karbonatların boyutu en fazla 20 mikron olmalıdır. Plastik sektöründe kullanılanların boyutlarının da 0,1-20 mikron gibi daha küçük boyutta olması gerekir. Kağıt sektöründe dolgu ve kaplama maddesi olan kalsiyum karbonat giderek kaolinin yerini almaktadır. Bu Pazar için kalsitin -2 ila -20 mikron gibi çok ince boyutta ve sulu olarak öğütülmüş olması son alanlar inşaat ve asfalt sektörleridir. Burada kalsit kırılmış olarak Seramik, kağıt, boya ve refrakter sanayilerinde ve Avrupa ülkelerin kaolinin % 80'i kağıt ve ince seramikte kullanıldığı halde, Türkiye'de bu sektöre sadece %6'sı girmektedir. Kaba seramik ve cam sektöründe %79 gibi büyük bir kısmı harcanmakta geri kalan % 15'i ise çimento sektöründe TuzuYiyecek olarak, kara yollarında buzlanmayı önleyici olarak, ilaç, tekstil ve sanayii ile metalürji de,KıymetliTaşlarKuvars kristalleri gibi elekronik sanayiinde, ziynet eşyası yapımında,Kil Serk+Ref. Seramik ve refrakter,cam , cam, demir-çelik, çimento,Kireçtaşıİnşaat sektöründe, metalürji, kimya, kağıt ve selüloz, seramik, petrol, maddeleri, lastik ve plastik, boya sanayiinde ayrıca hijyenik amaçlarla ve tarım sektöründe,KriyolitAlümiyum sanayiinde, sodyum , tuzlarının sodyum tuzlarının yapımında, cam, seramik ve emaye sanayiinde, tarımda haşere zehiri olarak yıllarda alüminyum üretiminde kriyolit veya yapay kriyolitden başka hidroflüorik asit, sodyum karbonat ve alüminyum hidrat karışımı bir başka yapay üründen ileri derecede yararlanılmaya seramik endüstrisinde beyazlatıcı ve camlaştırıcı olarak ta kullanılır. Ayrıca zımparataşı veya benzeri aşındırıcıların ana yapıştırıcı maddesidir. Kaynak çubuklarının üzeri kriyoliitle kaplanır. Kriyolit zararlı böcekleri öldürücü ilaçların da aktif paslanmaz çelik üretiminde, sodyum-bi-kromat üretiminde, refrakter tuğla üretiminde, renk verici olarak, kaplamacılıkta, deri işletmeciliğinde, ağaç empresyonunda, fotoğrafçılıkta, emaye, seramik endüstrisinde,Ferrokrom, krom kimyasalları ve krom refrakterleri için krom yerine kullanılabilecek diğer bir malzeme yoktur. Paslanmaz çelik başta olma üzere üstün özellikli alaşımlarda kromun yerini başka bir malzeme kullanılamamaktadır. Kromun yerine kullanılabilecek tek malzeme Akü imalatı, mühimmat, renkli televizyon tüplerinin yapımında, mermi üretiminde, ağırlık malzemesi,Kuvars Cam, deterjan, boya, ,seramik, elektronik, yarı kıymetli süs taşları sanayiinde,Kuvarsit Cam, seramik, inşaat ve refrakter malzemesi silika tuğla yapımında hammadde boya, deterjan, ve hafif gaz-beton yapı elemanlarının üretiminde yardımcı ana madde olarak ayrıca, ferro silisyum ferro -krom üretiminde ve demir-çelik sanayiinde geniş şekilde kumu Kuvars kumu cam sanayiinde, kristal cam eşya zücaciye ve düz cam imalinde kullanılır. Döküm sanayiinin en önemli girdilerinden biridir. Seramik sanayiinde sır ve frit yapımında, duvar ve yer karolarında fayansçılıkta, elektroporselenlerin yapımında, filitre sanayiinde de kuvars kumu önemli miktarda azotlu, gübre, olarak % 15'i patlayıcı madde yapımında,KükürtPetro-kimya, kibrit, ilaç, lastik, tekstil, tarım, savunma sanayilerinde,Losit Sun'i gübre yapımında ve alüminyum metali üretiminde,Manganez Demir-çelik endüstrisinde, kimya sanayiinde, pil-batarya, elektrolitik çinko üretimi, cam ve seramik endüstrisi, kaynak sanayii, tarım sektörü,Manyezit Metalürjide refrakter tuğla yapımında, çimento, seramik, kimya, kağıt, cam sanayiinde manyezitlerden bazik refrakter tuğlalar ve monolitik malzeme üretilir. Bunlar metal rafine endüstrisinin ve çimento fabrikalarının firmalarının ve çeşitli potaların örülmesinde kalsine manyezitlerin tüketim alanları daha değişiktir. Başlıca olarak tarım sektöründe ince ince taneliler hayvan yemi iri taneliler ise gübre inşaat sektöründe askı taban izolasyon blokları ve hafif yapı elemanlarının yapımı, ilaç endüstrisinde ve tıpta bir çok sıhhi malzeme üretimi kimya sektöründe magnezyumlu bileşiklerin üretimi, uranyum alanında uranyum oksit elde ederken kullanılan karbonat devrelerinde absorban ve katalizör, yağların veya hızlı çalışan motorların mayilerinin içinde oluşan asitlerin nötrleştirilmesinde katkı maddesi, kağıt lastik ve plastik sektörlerinde, yardımcı hammadde veya katkı maddesi olarak Endüstride çimento hammaddesi olarak,Mermer-Oniks İnşaat, el sanatları , boya soda, yem, suni gübre sanayilerinde,Mika Muskovitler ısı izalatörü olarak termostatlarda , kaynak çubuklarında, oksijen tüplerinde, soba pencerelerinde, radyo tüpleri ve ısınmaya karşı eşyalarda veya onların parçalarında vakumlu tüplerde ve yüksek performanslı kondansatörlerde de yararlanıldığından askeri amaç ile Boya maddesi, alaşım elementi, katalizatör, makine, elektrik, paslanmaz çelik ve diğer çelik sanayilerinde, ayrıca sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden dolayı motor yağlarına katkı maddesi olarak,Nefelinli siyanit Nefelinli siyanitler feldispat kaynağı oldukları gibi, doğrudan cam sanayiinde, levha cam, televizyon tüpü, ampul, cam bloklar ve cam yünü üretiminde kullanılırlar. Isıya dayanıklı borosilikatlı camlar ile, %0,08-0,1 oranında Fe2O3 içeren nefelinli siyanitlerden renkli cam siyanitler, seramik endüstrisinde, boya sanayiinde alüminyum, çimento ve alkali madde üretiminde siyanitlerin bazı türleri de süs eşyası yapımında alaşımları olarak korozyona karşı, mutfak gereçleri, iş ve ev aletleri, hastane aletlerinin üretiminde, protez yapımında, makine üretimlerinde, gemi endüstrisinde, yapı malzemelerinde, motor araç ve gerekçelerinde,Olivin Çelik dökümünde , kalıp malzemesi olarak , forsterit tuğlaları yapımında ileri ülkelerin demir-çelik sanayi alanlarında, eritici curuf düzenleyici ve sinterleşme derecesini düşürücü olarak kullanılmaktadır. Bu özelliklerinden dolayı yüksek fırınlarda kok tüketiminde tasarruflu tüketilen kok kömürü % 20 oranında kullanım alan ise refrakter sektörüdür. Forsteritler , kimyasal bağlı tuğlalar gibi, çeşitli alanlarda diğer refrakterlerle bazı sanayi birimlerinin yapılarının imalinde yüksek yoğunluğundan dolayı ağır çimento üretiminde yararlanılan bir maddededir. Bu suretle elde olonan çimentolar,üstlerine aldıkları ağır yükler ve içinde bulundukları yüksek enerji ortam nedeniyle çok sağlam ve dayanıklı olması gereken denizlerdeki petrol platformlarının inşasında kullanırlar..Olivin veya dunit blokları, güvenliği az zeminlerden geçen demiryollarının temelinde duraylılığı sağlamak için kullanıldığı gibi bunlardan kırılıp balast mıcır da Perlit inşaat sektöründe, sıva, hafif yalıtım betonu, hafif yapı elemanları, ısı ve ses yalıtım betonu , ısı ve ses yalıtım yüzey panoları ve özel amaçlı perlit betonları yapımında perlit tarımda sera hazırlanmasında, katkı maddesi olarak seramik sektöründe ve cam üretiminde, dolgu maddesi olarak ilaç ve kimya alanında, sıcağa karşı dolgu malzemesi olarak Seramik, dolgu ve refrakter tuğla sanayilerinde, çimento beyaz çimento,PomzaPomza 0,5-1 gr /cm3 yoğunluğuyla, kumdan ve çakıldan çok hafiftir. Harcına pomza katılarak elde edilen beton birimler kum ve çakıl ile üretilenlerden daha hafiftir. Hafif malzemenin inşaat sektöründe işcilik ve malzeme gibi avantajları ısı geçirgenlik indeksi normal betondan 6 defa küçüktür. Bu önemli özelliği inşaat sektöründe kullanılmasını cazip hale çok iyi vasflı ve hafif dereceli aşındırıcılardır. Sertlikleri 7'yi hatta 8'i geçen zımpara türü aşındırıcılar yanında 5-6 dereceli sertliklerde kullanıldığı bir diğer alan da taş-yıkamadır. Bunun için 8-12 cm. Boyutunda temiz asit pomzalar kullanılır. Yıkama ile kot ve kumaşlar ponzanın sıkıştırılıp ve hiç bir yapıştırıcı kullanılmadan pişirilmesiyle, kozmetik ponzası elde tarımda da karıştırılarak , yüzeye serpilen böcek ilaçları hafifliklerinden dolayı yüzeyde kalmakta ve sürekli yüzeyde hareketli olan böcekleri etkiler. Ponza, tarım toprağının özel hale getirilmesinde, nemli tutulmasında veya toprağın mevcut özelliğinin korunmasında da aşındırarak temizleme, kimyada filtrasyon, seramikçilikte dolgu maddesi olarak Tarımda gübre olarak, %5 kimya sanayiinde datarjan-cam-seramik-tekstilLületaşı Pipo ve hediyelik süs eşyası imalinde,Sepiyolit Boya, seramik, dolgu, tarım, hayvancılık yağ rafinasyonunda,Sillimanit Rafrakter ve Seramik sanayiinde,Soda Soda Kilit kostik soda sodyum bikarbonat, çamaşır sodası, soda küllü, sabun, deterjan, su yumuşatıcı, cam sasnayiinde ve yangın söndürmede , demiz dışı metalurjide, kağıt hamuru ve haşarat öldürücü ilaçlarda, kağıt, cam, tekstil ve boya sanayiinde, patlayıcı madde suni gübre yapımında,Sodyum sülfateterjan, tekstil, kağıt ve cam sanayiinde, zırnık eldesinde,Stronsiyum Televizyon tüpü yapımında, bileşikler halinde, renkli havai fişek, imalinde, elektrik endüstrisinde, mıknatıs yapımında, cam sanayiinde, piroteknikte, parlatma ve beyazlatıcı işleminde ve boya sanayiinde,Şiferton Ateş tuğlası yapımında,Talk Seramik, boya, kaplama, dolgu, çatı malzemesi, lastik, kağıt, plastik, kozmatik, ilaç, mürekkep, filitre sanayiinde yumuşaklığı, pürüzsüz oluşu, parlaklığı rutubet içermesi düşük oranda yağ emme özelliği, yüksek dielektrik mukavemeti, sıcaklığı direnci gibi niteliklerinden dolayı birçok alanda kullanılmaktadır. Yukarıda belirtilenlere ilaveten, ilaç sektörü, genel kozmetik sanayi otomotiv sektörü için cila çatı malzemesi deri işleme ve tebeşirlerin yapımında en çok %25 lastik ve %20 seramik üretiminde kullanılmaktadır. Bunları %16 tarım ilaçları, %14 boya sektörü, % 50 pudra, % 4 kağıt endüstrisi ile %16 oranında döküm plastik gibi diğer alanlarda Bezir yağı ile karıştırılarak cam macunu, kireç üretimi ve porlant çimentosunda,Titan Ağırlıklı olarak savunma amaçlı kullanılan bir uzay araçlarında, zırhlı araç imalinde, demiryolu rayları ile lokomotif ve vagon tekerleklerinde, boya sanayiinde, diş hekimliğinde ve tekstil endüstrisinde, plastik, ilaç, ve kimya sanayiinde,Trona Doğal soda mineralidir. Rafineri ile soda No 2003 haline getirilerek Daha çok demir-çelik sanayiinde, ayrıca katalizör olarak, boya ve matbaa sanayiinde,Vermikulit İnşaat Sıva, tarım, boya,lastik, plastik, sondaj, çamur sanayiindeVolfram Kimya, uçak endüstrisi, elektrik , kesici ve delici makine üretiminde, yüksek ısıya, aşırmaya dayanıklı çelik üretiminde,Vollastonit Ana kullanım alanı seramik endüstrisidir. Ayrıca plastik ve boya sanayiinde, asbest alternatifi olarak,Seramikte pişirme süresini -Doğal gazlardaki karbondioksitin bileşiminden uzaklaştırılmasında,-Petrol ve doğal gaz sahalarında, rezervlerin ve paleojeolojik koşulların belirlenmesinde,-Katalizör olarak rafinerlerde-Kalsiyum ve magnezyum içeren ağır suyun yumuşatılmasında,-Şehirlerin ve endüstri tesislerinin atık sularındaki azot ve istemeyen bazı ağır mineral iyonlarının alınmasında ,- Oksijen azalan ortamlarda, azotlu absorbla***** azaltıp buraya oksijenli hava akımının sağlanmasında bazı istenmeyen katyonları tutarak, toprak kirliliğinin önlenmesinde-Arazilerde gübrelenmelerden sonra, toprağın tarıma hazırlanmasında,-Hayvancılıkta sığır, tavuk gibi hayvanların yemlerine belirli oranda katılarak besi amacı ile,- Göl ve göletler çevresindeki biyolojik atıkların oluşturduğu doğal kirliliğin önlenmesinde,- Canlı balık ve diğer su kültürlerinin şeklinde, ihtiyaç duyulan oksijence zengin havanın sağlanmasında çimento sektöründe puzolanik madde olarak, kağıt üretiminde, hafif agrega üretiminde de Aşındırıcı ve inşaat sanayiinde,Zirkonyum Zirkonun kullanılabilmesi için zirkondan zirkonyum elementinin elde edilmesi gerekir. Bu amaçla zirkonun indirgenmesi ve elektrolize edilmesi tüketiminde ilk sırayı refrakter sektörü alır. Televizyon, çelik ve cam sektörü de zirkonun kullanıldığı diğer kullanıldığı diğer bir alan da seramik son zamanlarda, yalnız başına veya kalayla alaşım halinde getirilerek nükleer yakıt kartuşlarının muhafazasında ve nükleer tesislerin metal yapılarında veya zirkonyum -uranyum alaşımlarından nükleer yakıt olarak kullanıldığı bir alan da flaş ampullerinin ve radyo lambalarının yapımıdır. Ürüne git

dolomit ve cam yapımında kullanılmaktadır